پروپوزال: آثار و نقش تکینگی فناوری بر مدیریت سازمان

سلام

مشخصات تحقیق

۴- عنوان تحقیق:

آثار و نقش تکینگی فناوری بر مدیریت سازمان

The Impact and Role of Singularity on Organizational Management

۵- نوع تحقیق:  کاربردی

 ۶- بیان مسئله:

در زمینه فناوری، تکینگی به دوره‌ای اشاره دارد که ماشین‌ها و هوش مصنوعی به حدی پیشرفت می‌کنند که توانایی تجاوز از هوش انسانی را دارا می‌شوند. در زمینه مدیریت، تکینگی به دوره‌های زمانی اشاره دارد که پیشرفت‌های فناورانه و تحولات ناگهانی در سازمان‌ها تأثیر بسزایی در مدل‌ها، رویکردها و فرآیندهای مدیریتی دارند.

مفهوم تکینگی به واسطۀ آثار و ایده‌های ری کوروزویل، مخترع و پیش‌بینی‌کنندۀ مشهور در حوزۀ فناوری مطرح شد. او نخستین بار در کتاب خود با عنوان «عصر ماشین‌های معنوی» در سال ۱۹۹۹به صورت غیر مستقیم به مفهوم تکینگی اشاره کرد. سپس، در سال ۲۰۰۵ با انتشار کتاب «سینگولاریتی نزدیک است»، به طور جامع‌تر و عمیق‌تر به این موضوع پرداخت و ایده‌های خود در مورد آینده تکنولوژی و هوش مصنوعی را گسترش داد.

ایدۀ تکینگی براساس قانون مور پایه ریزی شده است. قانون مور یکی از اصول مهم در تکنولوژی و فناوری است که توسط گوردن مور، مؤسس شرکت اینتل، مطرح شده است. این قانون حاکی از آن است که در هر ۱۸ ماه سرعت پردازشگرها به واسط دوبرابرشدن تعداد پردازشگرها در یک سطح مقطع، دوبرابر خواهد شد. (گرو، ۱۳۹۷) طبیعتا رشد تکنولوژی براساس این قانون یک تابع نمایی بوده و میزان رشد تکنولوژی بعد از گذشت چند چرخه نسبت به چرخه های قبلی قابل مقایسه نخواهد بود. ارتباط تکینگی با قانون مور این است که مفهوم تکینگی به نوعی پیش‌بینی می‌کند که در حوالی سال ۲۰۵۰ به قدری سرعت پیشرفت تکنولوژی بالا خواهد رفت که دستیابی به هر پیشرفت تکنولوژی در لحظه ممکن خواهد بود (برک، ۱۴۰۱) و محدودیتی در نیازهای فناورانه به وجود نخواهد آمد. پیش بینی کوروزویل تا آن سال بوده و بعد از آن را غیرقابل پیش بینی می خواند. در این مرحله نیروهای مختلف، از جمله بهبودهای تکنولوژیک، ادامه تسریع رشد تکنولوژی، تلفیق بشر با ماشین‌ها، بهینه‌سازی هوش مصنوعی و افزایش یادگیری ماشینی به گونه‌ای پیش می‌روند که اثرات آن‌ها غیرقابل پیش‌بینی می‌شود. تکینگی به عنوان یک نقطه انقلابی در تاریخ انسانی و تکنولوژیک تصویر می‌شود که ممکن است با ایجاد تغییرات عظیم در جوانب مختلف زندگی، از جمله علوم پزشکی، هوش مصنوعی، اقتصاد و مسائل اجتماعی تاثیرگذار باشد. این مفهوم یکی از موضوعات پرجنب و جوش در حوزه‌های فناوری و علوم است که با توجه به تغییرات سریع در علوم مرتبط، همچنان به دلیل پیش‌بینی‌ناپذیری زیاد، مورد بحث و بررسی قرار دارد.(کوروزویل ۲۰۰۵)

علی رغم شائبه‌ها و دغدغه‌های ضد بشری و… لکن گذشته نشان داده‌است که رشد تکنولوژی برای بشر مفید بوده است. از بیوتکنولوژی تا هوش مصنوعی، فناوری‌های قدرتمندی که قبلاً به محدوده سازمان‌ها و دولت‌ها محدود بودند، حالا برای افراد و شرکت‌های کوچک‌تر قابل دسترسی و به بهایی قابل قبول هستند. اموری که گذشته به عنوان شخصی، گران و یا مادی تلقی می‌شد، اکنون به صورت دیجیتالی در دسترس است و اغلب هزینه آن کمتر از یک فنجان قهوه است. (گروه تکینگی ۲۰۲۳)  با توسعه تکنولوژی قیمت به قدری پایین می‌آید که تقریباً همه می توانند از آن استفاده کنند که در این حالت می‌گوییم این مفهوم دموکراتیک شده است. (ممتاز ۱۴۰۱)

در دهه‌های اخیر، با پیشرفت سریع تکنولوژی و ورود به دوران تکینگی، تأثیر فراگیر این پدیده بر اقتصاد، جوامع، و به‌ویژه بر مدیریت و سازمان‌ها از اهمیت بیشتری برخوردار شده است(گروه تکینگی، ۲۰۲۲) در این محیط فوق‌العاده پویا، نیاز به مدیرانی با ویژگی‌ها و مهارت‌های مناسب برای رهبری و مدیریت سازمان‌ها با چالش‌های جدیدی همراه است. (اندرسون،۲۰۱۹) ). تطابق سازمان با این تحولات نه‌تنها وجود ویژگی‌های مناسب در مدیران را می‌طلبد بلکه به‌عنوان یک چالش جدی برای رهبری و مدیریت به‌شمار می‌آید (کاتلر و دیامندیس ۲۰۱۲) این تحقیق با هدف بررسی ویژگی‌های مدیران در سازمان‌های تکینه و تأثیر این پدیده بر سازمان و مدیریت انجام شده است(کوروزویل۲۰۰۵ و کاتلر و دیامندیس ۲۰۱۲)

تکینگی به عنوان یک دوران تکنولوژیکی منحصربه‌فرد توسط شتاب‌دهنده‌های فناوری و تغییرات ناگهانی تعریف می‌شود (گروه تکینگی ۲۰۲۲). در این دوره، پیشرفت‌های فناورانه به حدی فوق‌العاده است که تحولات ناگهانی و چشمگیر در زمینه‌های مختلف ایجاد می‌شود (کوروزویل۲۰۰۵). این شرایط باعث ایجاد چالش‌ها و فرصت‌های فراوانی در مدیریت و رهبری سازمان‌ها می‌شود.

به تعبیری دوران تکینگی را می توان نمونه‌ای از قوهای سیاه نسیم طالب(۱۴۰۱) معرفی نمود. طالب  به بررسی و توضیح پدیده‌هایی می پردازد که احتمال پیش‌بینی آنها کم است لکن در صورت وقوع تأثیرات غیرمنتظره‌ای و گسترده ای را ایجاد می کنند. عنوان “قوی سیاه” اشاره به وقوع حوادث ناگهانی و بدون اطلاع قبلی با تأثیرات گسترده دارد.

طالب در کتاب خود از مفهوم “قوی سیاه” به عنوان رویدادهایی استفاده می‌کند که در دامنه احتمالات پایین قرار دارند، اما در صورت وقوع، تأثیرات قابل توجهی دارند. این حوادث ناگهانی و غیرمنتظره می‌توانند تغییرات عمیقی در جوامع، اقتصادها، و زندگی افراد به وجود آورند.

یکی از مفاهیم مهمی که در کتاب به آن پرداخته می‌شود، مفهوم “سیاهها نمی‌توانند پیش‌بینی شوند” است. طالب در این کتاب به این نکته می‌پردازد که بسیاری از مدل‌ها و تئوری‌های ریاضی و اقتصادی توانایی پیش‌بینی این قوی‌های سیاه را ندارند و بیشتر ما را در برخورد با چالش‌ها و اتفاقات ناگهانی ناکام می‌سازند.  این به این معناست که بسیاری از اتفاقات و رویدادها با استفاده از مدل‌ها و روش‌های پیشینه نگاری نمی‌توانند به‌طور دقیق پیش‌بینی شوند. در واقع، تلاش برای پیش‌بینی قوهای سیاه به چالش‌ها و محدودیت‌های خود برمی‌خورد لکن علاج آن امکان پذیر خواهد بود. مانند غیرقابل پیش بینی بودن تصادف اما ارائه راهکارهایی نظیر صدور بیمه نامه برای جلوگیری از هزینه های هنگفت درمانی، خسارت و… او تأکید می‌نماید که راه حل اصلی ایجاد سیاست‌ها و استراتژی‌هایی است که قابلیت مقاومت در برابر این تغییرات ناگهانی را دارند. در نهایت، “قوی سیاه” به ما یادآوری می‌کند که عدم قطعیت و تغییرات ناگهانی جزئی از واقعیت جهان ما هستند و استراتژی‌ها و سیاست‌ها باید بر اساس این عدم قطعیت‌ها طراحی شوند. این مفهوم اهمیت مدیریت ریسک و آمادگی برای مقابله با تحولات غیرمنتظره را مورد تأکید قرار می‌دهد. تأثیرات قوی سیاه در حوزه‌های مختلفی مانند اقتصاد، مالی، فناوری و حتی رویدادهای تاریخی به وضوح مشاهده شده‌اند.  این کتاب تأکید دارد که در دنیای پیچیده امروزی، باید به تنوع رویدادها و احتمالات غیرمنتظره توجه کرد و به جای پیش‌بینی دقیق، از سازوکارها و استراتژی‌هایی استفاده کرد که سازمان‌ها و افراد را به سرعت تطابق و تغییر در مواجهه با قوی‌های سیاه قرار دهند.

با عنایت به موارد مطروحه و بر اساس تحقیقات انجام شده توسط گروه تکینگی در سال ۲۰۲۲، ویژگی‌های مدیران در سازمان‌های تکینه به شدت تحت تأثیر قرار گرفته و نیازمند تطابق با محیط فوق‌العاده پویا و پیچیده این سازمان‌ها می‌باشد. یکی از ویژگی‌های اساسی مدیران در این سازمان‌ها، توانایی ارتباط فعّال با فناوری‌های نوظهور (براون ۲۰۱۹) و مفاهیمی همچون هوش مصنوعی، رباتیک، اینترنت اشیاء و بلاک‌چین است. مدیران باید توانایی یادگیری سریع و پیش‌بینی اثرات احتمالی این فناوری‌ها را داشته باشند تا بتوانند به بهترین شکل ممکن سازمان را هدایت کنند.

مدیران در سازمان‌های تکینه با مجموعه‌ای از ویژگی‌ها و مهارت‌ها باید مجهز شوند تا بتوانند به‌صورت موثر و پیش‌بینی‌شده با تحولات سریع و ناگهانی مواجهه کنند(کاتلر و دیامندیس ۲۰۱۲).  این ویژگی‌ها شامل امکان‌پذیری، خلاقیت، انعطاف‌پذیری و قابلیت مدیریت تغییرات گسترده در سازمان می‌شوند (کوروزویل ۲۰۰۵). از طرفی، ایجاد فرهنگ سازمانی مشتاق به نوآوری و پذیرش ریسک به‌عنوان یکی از ویژگی‌های اصلی مدیران در این شرایط اساسی به‌نظر می‌رسد(اندرسون ۲۰۱۹) مدیران باید برای تدارک امنیت و پایداری آینده در سازمان، نوآوری را شاه بیت خود قرار دهند. یکی از اصول اساسی که تأکید شده است، توجه به فرهنگ نوآوری است. به عبارت دیگر، مدیران به عنوان حافظان فرهنگ در سازمان‌ها باید محورهای اصلی فرهنگ نوآوری باشند.(گروه تکینگی ۲۰۱۹)

تکینگی باعث ایجاد تحولات عظیم در مدل‌های کسب‌وکار، روش‌های مدیریتی، و نحوه تفکر سازمانی می‌شود. (گروه تکینگی ۲۰۲۲). در این سیاق، سازمان‌ها موظف به انجام تغییرات عمیق در رویکردها و روش‌های خود می‌شوند تا بتوانند در محیط پویا و نامنظم تکینگی به بهترین شکل عمل کنند (کوروزویل ۲۰۰۵). هدف جمع‌آوری افرادی است که توانایی دیدن غیرممکن را دارند و تصمیم به انجام آن را دارند.(گروه تکینگی ۲۰۲۳)  تطابق سازمان با این تحولات نه‌تنها وجود ویژگی‌های مناسب در مدیران را می‌طلبد بلکه به‌عنوان یک چالش جدی برای رهبری و مدیریت به‌شمار می‌آید (کاتلر و دیامندیس ۲۰۱۲)

۷- اهمیت و ضرورت موضوع:

این تحقیق امکان ارائه دیدگاهی  عمیق به موضوع مدیریت در عصر تکینگی را فراهم می‌کند(اندرسون۲۰۱۹). با این بررسی جامع و علمی از چالش‌ها و فرصت‌های مدیران در مواجهه با تکینگی، این تحقیق در تلاش است تا توانایی پویا شدن سازمان‌ها و تدوین استراتژی‌های مدیریتی جهت سازگاری با این دوران جدید را ارتقاء دهد.(دیامندیس ۲۰۱۲) تکینگی به‌عنوان یک پدیده جهانی و نوآورانه، تأثیرات عمیقی بر سازمان‌ها و نحوه مدیریت آن‌ها دارد. در سازمان‌های تکینه، نگرش به تغییر به عنوان یک فرصت و نه یک تهدید مطرح می‌شود و مدیران نقش مهمی در تدوین و اجرای استراتژی‌های سازمانی بر اساس این نگرش بازی می‌کنند. توانایی ایجاد فضاهای نوآورانه و تسلط بر روش‌ها و فرآیندهای نوین در مدیریت، از ویژگی‌های برجسته مدیران در این سازمان‌هاست. (اسمیت و دیگران ۲۰۲۰)

اگر چه برخی از مقالات به جزئیاتی از ویژگی‌ها و ابعاد مختلف مدیریت در سازمان‌های تکینه پرداخته‌اند، اما نیاز به یک تحقیق جامع‌تر برای تفهیم عمیق‌تر تأثیرات این ویژگی‌ها و تغییرات در سازمان‌ها و مدیریت به‌طور کلی احساس می‌شود. این تحقیق به دنبال پاسخ به دو سوال اصلی است: ویژگی‌های مدیران در سازمان‌های تکینه چیست؟ و چگونه تکینگی بر سازمان‌ها و مدیریت تأثیر می‌گذارد؟

۸- گزاره های تحقیق:

۱-۸- پرسش های اصلی و فرعی:

پرسش‌های اصلی:

اثر تکینگی بر سازمان ها چیست؟

تکینگی چه نقشی بر مدیریت سازمان دارد؟

پرسش‌های فرعی:

۲-۸- فرضیه های تحقیق:—

۳-۸- هدف های تحقیق یا نتایج مورد انتظار:

هدف اصلی این تحقیق، بهبود درک از ویژگی‌های مدیران در سازمان‌های تکینه و تأثیرات این ویژگی‌ها بر سازمان‌ها و مدیریت است. این تحقیق می‌تواند به عنوان یک راهنمای استراتژیک برای مدیران و سازمان‌ها در مواجهه با تحولات ناشی از تکینگی علیه چالش‌ها و بهره‌مندی‌های این دوران علمی و فناورانه خدمت کند.

این تحقیق به چهار فاز تألیف شده است. فاز اول با معرفی تکینگی و ارائه تحلیلی از نقش آن در تحول سازمان‌ها آغاز می‌شود. سپس، ویژگی‌های مدیران در سازمان‌های تکینه مورد بررسی قرار می‌گیرند(گروه تکینگی ۲۰۲۲). در فاز سوم، تأثیر تکینگی بر سازمان و مدیریت به‌صورت گسترده‌تر مورد ارزیابی واقع می‌شود. در نهایت، فاز چهارم نتایج نهایی تحقیق را خلاصه و توصیه‌هایی برای مدیران و سازمان‌ها ارائه خواهد داد (کاتلر و دیامندیس ۲۰۱۲) در این پروپوزال به بررسی ویژگی‌های مدیران در سازمان‌های تکینه و تأثیر این حالت تحولی بر سازمان و مدیریت پرداختیم. از آنجا که تکینگی به عنوان یک پدیده شگفت‌آور و جهان‌شمول از تکنولوژی و نوآوری، ارتباطات و تغییرات سریع به وجود آمده است، نقش مدیران در این سازمان‌ها از اهمیت خاصی برخوردار است.

با توجه به مطالب ارائه شده، به نتیجه می‌رسیم که مدیران در سازمان‌های تکینه نیازمند دارا بودن ویژگی‌های خاصی هستند. توانایی ارتباط فعّال با فناوری‌های نوظهور و تسلط بر مفاهیم پیشرفته از جمله این ویژگی‌هاست. علاوه بر این، توانایی در اتخاذ تصمیمات سریع، مدیریت تغییرات و ایجاد فرهنگ نوآورانه نیز اهمیت زیادی در این سازمان‌ها دارد.

تأثیرات مثبت تکینگی بر سازمان و مدیریت در این پژوهش به وضوح مشهود است. سازمان‌های تکینه با توجه به انعطاف‌پذیری بالا و توانایی سریع درخشان کردن به تغییرات، از موقعیت مناسبی برای دستیابی به اهداف خود برخوردارند. مدیران نیز با اتکا به ویژگی‌ها و توانمندی‌های مطرح شده، می‌توانند سازمان‌ها را به سوی موفقیت هدایت کنند.

در ادامه تحقیق، به بررسی عمیق‌تر و جزئی‌تر این ویژگی‌ها و تأثیرات خواهیم پرداخت تا بتوانیم مدل‌ها و راهکارهای مدیریتی که با چالش‌ها و فرصت‌های تکینه همخوانی دارند، ارائه نماییم.

 

۹- روش کلی تحقیق:

روش تحقیق مورد استفاده روش تحقیق کیفی بوده و در تلاش است تا به مطالعه وقایع احتمالی در آینده و تأثیر آن بر سازمان‌ها بپردازد.

در این تحقیق از روش مطالعه موردی (Case Study) استفاده خواهد شد که به دلیل تمرکز بر سازمان‌های تکینه و تحلیل عمیق پویایی‌ها و فرآیندهای مرتبط با پذیرش و نوآوری فناوری در این سازمان‌ها، مناسب‌ترین روش برای پاسخ به سوالات تحقیق است. روش مطالعه موردی امکان بررسی جامع و دقیق رفتارها، ساختارها و تعاملات سازمانی را در محیط واقعی فراهم می‌آورد.

رویکرد این تحقیق کیفی و استقرایی (Inductive) است؛ بدین معنا که بر اساس داده‌های جمع‌آوری‌شده از طریق مصاحبه‌های نیمه‌ساختاریافته، مشاهده مشارکتی و بررسی اسناد سازمانی، به شناسایی الگوها و نظریه‌پردازی پرداخته می‌شود. همچنین، استراتژی تحقیق شامل مراحل زیر خواهد بود:

مرحله اول: شناسایی و انتخاب نمونه‌های موردی (سازمان‌های تکینه) بر اساس معیارهای مشخص (مانند سطح پذیرش فناوری‌های نوین)

مرحله دوم: جمع‌آوری داده‌ها از طریق ابزارهای کیفی (مصاحبه، مشاهده و تحلیل اسناد)

مرحله سوم: تحلیل داده‌ها با استفاده از تکنیک تحلیل محتوای موضوعی (Thematic Content Analysis) برای استخراج مضامین کلیدی.

مرحله چهارم: تدوین چارچوب نظری مبتنی بر یافته‌ها و تطبیق آن با مبانی نظری تحقیق.

این چارچوب به پژوهشگران کمک می‌کند تا درک عمیق‌تری از نحوه پذیرش و بهره‌برداری از فناوری در سازمان‌های تکینه داشته باشند و نتایج تحقیق می‌تواند مبنای طراحی سیاست‌های عملیاتی و استراتژی‌های آینده قرار گیرد.

 

۱-۹- قلمرو مکانی-جامعه تحقیق:

جامعه مورد پژوهش شامل مدیران سازمان‌هایی با آیندۀ تکینگی خواهد بود و حد و مرز جغرافیایی ندارد.

 

۲-۹- قلمرو زمانی تحقیق:

مطالعات اولیه پیرامون این تحقیق از خردادماه ۱۴۰۲ آغاز شده و به امید خداوند تا شهریور سال ۱۴۰۳ به نتیجه خواهد رسید.

 

۳-۹- روش نمونه گیری و تخمین حجم جامعه:

ابتدا، از فهرست سازمان‌های مختلفی که به عنوان سازمان‌هایی با آیندۀ احتمالی تکینگی شناخته شده‌اند، استفاده خواهیم کرد.

در مرحله بعدی پس از انتخاب تصادفی میان سازمان‌ها و انتخاب سازمان های اصلی، یک لیست از مدیران با اطلاعات مختلف (شامل نام، سمت، واحد مدیریتی، سطح سازمانی و…) تهیه خواهیم کرد.

انتخاب مدیران از هر سازمان به صورت تصادفی خواهد بود تا تنوع در نمونه حاصل شود.

تعداد نهایی افراد در نمونه به اندازه کافی بزرگ خواهد بود تا نتایج تحقیق قابل تعمیم به جامعه مدیریتی سازمان‌های تکینه باشد.

با استفاده از این روش نمونه‌گیری، سعی خواهیم کرد تا اطلاعات گسترده‌ای از مدیران با تنوع سازمانی مختلف در محیط تکینگی جمع‌آوری کنیم تا تحقیق به یک پوشش جامع و کاربردی تر برسد.

 

۴-۹- روشهای گردآوری داده ها و ابزار مورد استفاده برای آن:

برای گردآوری داده‌ها از ترکیب سه ابزار اصلی، یعنی روش های کتابخانه‌ای، مصاحبه و پرسشنامه استفاده خواهیم کرد.

در خصوص روش کتابخانه‌ای تاکنون ۴ کتاب اصلی در این حوزه به صورت دقیق، کامل و جزئی مطالعه شده است و سایر مقالات مرتبط و پایان نامه ها نیز بررسی شده یا خواهند شد.

در خصوص مصاحبه نیز مصاحبه‌ها با مدیران سازمان‌هایی با آیندۀ احتمالی تکینگی در قالب گفتگوهای عمیق انجام خواهد شد. سوالات به گونه‌ای خواهند بود که اطلاعات دقیق و جامعی از ویژگی‌ها و تجارب مدیران استخراج شود.

برای اندازه‌گیری ویژگی‌ها و مهارت‌های مدیران، از پرسشنامه‌های استاندارد استفاده خواهد شد. این پرسشنامه‌ها بر اساس مفاهیمی که از تحقیقات پیشین به‌دست آمده‌اند، تدوین خواهند شد. این پرسشنامه‌ها شامل سوالاتی نظیر  امکان‌پذیری، خلاقیت، انعطاف‌پذیری و قابلیت مدیریت تغییرات در محیط تکینگی خواهند بود.

پس از تهیه پرسشنامه‌ها، ما اقدام به توزیع آنها در میان مدیرانی فعال در سازمان‌هایی با آیندۀ احتمالی تکینگی خواهیم کرد. این توزیع می‌تواند به صورت الکترونیکی یا حضوری باشد.

همچنین انتخاب مدیران به روش نمونه‌گیری تصادفی غیراحتمالی خواهد بود. در این روش، مدیران سازمان‌هایی با آیندۀ احتمالی تکینگی به‌طور تصادفی از میان یک جامعه مدیریتی بزرگتر انتخاب خواهند شد.

همچنین نمونه مدیران در این تحقیق از سطح‌های مختلف مدیریتی انتخاب خواهد شد؛ از مدیران اجرایی تا مدیران میانی و راهبردی در سازمان‌های مختلف که در محیط تکینگی فعالیت می‌کنند.

 ۵-۹- روشهای تحلیل داده ها:

تحلیل داده‌ها به صورت کیفی و کمی انجام خواهد شد. برای تحلیل مصاحبه‌ها از روش تحلیل محتوا استفاده خواهیم کرد تا الگوها و مفاهیم اصلی استخراج شوند. همچنین، داده‌های کمی از پرسشنامه‌ها با استفاده از نرم‌افزارهای تحلیل آماری مورد تجزیه و تحلیل قرار خواهند گرفت.

تحلیل آماری شامل آمار توصیفی و آماره‌های استنباطی برای تفسیر دقیق‌تر نتایج خواهد بود.

۱۰- موانع ومحدودیتهای تحقیق :

عدم دسترسی به لیست سازمان‌ها و مدیران سازمان هایی با آینده احتمالی تکینگی، عدم همکاری مدیران در مصاحبه و تکمیل پرسشنامه، اصل کلی در زمینه مطالعات آینده پژوهی و پیش بینی آینده مبنی بر اینکه «تنها پیش بینی قطعی این است که آینده قابل پیش بینی نیست»

۱۱- چارچوب کلان نظری تحقیق:

*  ویژگی‌های مدیران

• مهارت‌ها و توانایی‌های فردی: شامل مهارت‌های ارتباطی، تصمیم‌گیری، رهبری، حل مسائل، تجربه کاری و…
• دانش و تجربه: شامل سوابق تحصیلی، تخصص‌های فنی، تجربیات کاری در صنعت یا حوزه مشابه، آموخته‌ها و مهارت‌های اختصاصی و…
• توانایی مدیریت تغییرات و نوآوری: شامل توانایی انعطاف پذیری، تسلط بر رویکردهای نوآوری، مدیریت تغییرات سازمانی و…
• امکان‌پذیری: توانایی در فهم و پذیرش تغییرات ناگهانی و ایجاد راهبردهای امکان‌پذیر در مقابل چالش‌ها.
•  خلاقیت: توانایی در ارتقاء نوآوری و ایده‌پردازی در مواجهه با مسائل پیچیده.
•  انعطاف‌پذیری: توانایی در تطابق با تغییرات سریع محیط کسب‌وکار و تنظیم مجدد استراتژی‌ها.
•  قابلیت مدیریت تغییرات گسترده: توانایی در ایجاد و اجرای تغییرات سازمانی گسترده به‌منظور سازگاری با تکینگی.

*  تاثیر تکینگی بر سازمان و مدیریت

• تغییرات در ساختار سازمانی: شامل تغییرات در ساختار سلسله مراتبی، فرآیندها، سیاست‌ها و…
• فرآیندها و روش‌های کاری: شامل تغییرات در رویکردهای کسب و کار، فرآیندهای تولید، توزیع، بازاریابی و…
• نحوه تصمیم‌گیری و رهبری: شامل استفاده از فناوری‌های هوش مصنوعی، تصمیم‌گیری مبتنی بر داده‌ها، رهبری توجه‌محور و…

*  سازمان‌های تکینه

• ویژگی‌های متمایز کننده این سازمان‌ها: شامل فرهنگ نوآوری، انعطاف‌پذیری، اتکا بر فناوری، شتابدهندگی در تصمیم‌گیری و…
• سطح تطابق سازمان با مفهوم تکینگی: شامل میزان اعمال اصول و الگوهای تکینه در سازمان، تعامل با فناوری‌های نوین و…
• رویکردهای مدیریتی: شامل استراتژی‌های راهبردی، سیاست‌های سازمانی، فرهنگ و محیط کاری سازمان و…

*  موانع و چالش‌ها

• مقاومت در برابر تغییرات: موانع و چالش‌های مرتبط با مقاومت در برابر تغییرات و ایجاد فرهنگ نوآوری.
• مشکلات مرتبط با فناوری: چالش‌هایی که ممکن است در فرآیند انتقال به یک سازمان تکینگی پیش آید.

متغیرهای مستقل عمدتاً ویژگی‌های مدیران و تطابق سازمان با تکینگی هستند. این متغیرها توسط پژوهشگر کنترل می‌شوند و مستقل از سایر متغیرها مورد بررسی قرار می‌گیرند.

متغیرهای وابسته، اثرات یا نتایجی هستند که تحت تأثیر متغیرهای مستقل قرار می‌گیرند. در این تحقیق، متغیرهای وابسته شامل عملکرد سازمانی مانند افزایش نوآوری، افزایش بهره‌وری، افزایش رقابت‌پذیری و سایر نتایج مرتبط با تکینگی خواهند بود.

همچنین در بعد نظری به عنوان چارچوب نظری بررسی مساله تحقیق، نظریه های مختلف مورد ارزیابی قرار خواهند گرفت که از مهمترین آن ها، چارچوب نظری براساس مدل تعامل فناوری-سازمان-محیط (Technology-Organization-Environment Framework – TOE)  طراحی شده است. این مدل، که توسط تورنبریج و فلشر در دهه ۱۹۹۰ مطرح شد، یکی از شناخته‌شده‌ترین چارچوب‌ها برای بررسی پذیرش و پیاده‌سازی فناوری در سازمان‌ها به شمار می‌رود. مدل TOE سه بعد کلیدی را برای تحلیل فرآیندهای پذیرش فناوری در سازمان‌ها معرفی می‌کند:

بُعد فناوری یا Technology:  عواملی نظیر پیچیدگی، سودمندی درک‌شده و مزیت رقابتی فناوری‌های نوین که در تصمیم‌گیری برای پذیرش آن‌ها تأثیرگذار هستند.

بُعد سازمانی یا Organization: ویژگی‌های داخلی سازمان مانند ساختار، منابع موجود، فرهنگ نوآوری و یادگیری سازمانی که در فرآیند پذیرش فناوری نقش کلیدی دارند.

بُعد محیطی یا Environment: فشارهای محیطی از سوی رقبا، قوانین و شبکه‌های ارتباطی که سازمان‌ها را به پذیرش فناوری‌های جدید سوق می‌دهند. (بیکر جی ۲۰۱۲)

سازمان‌های تکینه به دلیل نقش محوری خود در شکل‌دهی آینده، به شدت تحت تأثیر هر سه بُعد مدل TOE  قرار دارند. در بُعد فناوری، پذیرش فناوری‌های نمایی (مانند هوش مصنوعی، بلاک‌چین، و رباتیک) به دلیل پیچیدگی و ریسک‌های ذاتی نیازمند تحلیل دقیقی است. در بُعد سازمانی، فرهنگ یادگیری سازمانی و رهبری تحول‌گرا نقش مهمی در پذیرش و به‌کارگیری این فناوری‌ها دارند. در بُعد محیطی، شبکه‌های نوآوری باز و تعاملات اجتماعی با سایر سازمان‌ها یا استارتاپ‌ها می‌توانند به تسریع فرآیند پذیرش کمک کنند.

این چارچوب نه تنها امکان تحلیل سیستماتیک فرآیندهای پذیرش فناوری را فراهم می‌کند، بلکه ارتباط مستقیمی با نظریه‌های کمکی تحقیق (نظریه تغییرات فناورانه، نظریه یادگیری سازمانی و غیره) دارد و به درک بهتر نحوه سازگاری سازمان‌های تکینه با محیط متغیر کمک می‌کند.

۱۲- نقشه راه:

در فاز ابتدایی می بایست به مطالعات کتابخانه ای پرداخته شود که بخش اعظمی از آن صورت پذیرفته و پس از تکمیل ضمن شناسایی سازمان های مرتبط و سپس احصاء لیست مدیران و تنظیم پرسشنامه نسبت به مصاحبه و اخذ پرسشنامه از ایشان اقدام و نهایتا جمعبندی ارائه خواهد شد.

از زاویه‌ای دیگر این تحقیق به چهار فاز تألیف شده است. فاز اول با معرفی تکینگی و ارائه تحلیلی از نقش آن در تحول سازمان‌ها آغاز می‌شود. سپس، ویژگی‌های مدیران در سازمان‌های تکینه مورد بررسی قرار می‌گیرند(گروه تکینگی ۲۰۲۲). در فاز سوم، تأثیر تکینگی بر سازمان و مدیریت به‌صورت گسترده‌تر مورد ارزیابی واقع می‌شود. در نهایت، فاز چهارم نتایج نهایی تحقیق را خلاصه و توصیه‌هایی برای مدیران و سازمان‌ها ارائه خواهد داد (کاتلر و دیامندیس ۲۰۱۲)

۱۳- پیشینه تحقیق:

در خصوص پیشینه تحقیق ضمن ارجاع دهی در بیان مسئله به صورت گسترده به این مقوله پرداخته شده است لکن طبق جستجوی کتابخانه ای مشخص شد که تاکنون پایان نامه‌ای  در خصوص تکینگی در ایران منتشر نشده و عمدۀ منابع (به غیر از مقالات) شامل کتاب‌های مکتوب در این حوزه است که تاکنون پنج کتاب به صورت کامل تدقیق شده است:

• کتاب رهبری تکینگی: که در این کتاب جان برک پس از طرح مباحث مربوط به تکینگی به ویژگی مدیران و رهبران در این عصر می پردازد.
• کتاب سازمان‌های سینگولاریته: که در این کتاب حسین ممتاز به عنوان پژوهشگر این حوزه در ایران ضمن مقدمات مربوط به تکینگی، ویژگی‌های سازمان‌های آینده و تکینه را احصاء می‌نماید.
• کتاب قوی سیاه: که در این زمینه به دیدگاه های نسیم طالب در بخش اول پرداخته شد.
• کتاب سینگولاریتی نزدیک است: که به عنوان کتاب مرجع در این حوزه بوده و توسط مبداء این طرح یعنی کوروزویل در سال ۲۰۰۵ به قلم درآمده است.
• کتاب مدیریت با بازده بالا نوشتۀ اندرو گرو که به عنوان کتاب مقدس مدیریتی از آن یاد شده و این کتاب نیز به صورت کامل مطالعه شده و از مباحث قابل استفاده در این تحقیق بهره‌برداری خواهد شد.

همچنین سایت دانشگاه تکینگی به آدرس SU.org (مخفف Singularity University) به صورت کامل پیمایش شد و مقالات مرتبط با این حوزه شناسایی و بهره برداری شد.

همچنین همانگونه که اشاره رفت در تهیه این پروپوزال به برخی از این مقالات این حوزه پرداخته شد لکن به عنوان نمونه به چند مقاله به صورت کلی پرداخته خواهد شد:

در مقاله “Management Frameworks to Drive Innovation and Future proofing” از گروه تکینگی (۲۰۱۹)، یک چارچوب مدیریتی جهت تحریک نوآوری در سازمان‌ها مطرح شده است. این چارچوب نشان‌دهنده نکات کلیدی مانند ایجاد فرهنگ نوآوری، اعتماد به‌عنوان محرک اصلی، و عدم ایجاد موانع برای تیم‌ها است.

در مقاله  Characteristics of Managers in the Singularity Eraاز براون (۲۰۱۹) نیز از تغییر در نحوه رهبری در دوران تکینگی سخن می‌گوید و نیاز به رهبرانی ارتقا یافته و دارای بصیرت فراوان تحت تأثیر این تحولات می‌پردازد.

مقالاتی چون Innovation Culture in Singularity-driven Organizations از گروه تکینگی(۲۰۲۲) و The Impact of Singularity on Organizational Structures از گروه تکینگی (۲۰۲۳) نیز از دیگر منابع انتخابی برای این تحقیق هستند و به تبیین فرهنگ نوآوری در سازمان‌های تکینه و تأثیرات تکینگی بر ساختارهای سازمانی می‌پردازند. این مقالات به بررسی جوانب مختلف این چالش‌ها و فرصت‌ها پرداخته و به ما در درک عمیق‌تری از نقش مدیران در این عصر پویا کمک کرده‌اند.

۱۴- شرح واژه ها و اصطلاحات تحقیق:

براساس سایت تکینگی، در دنیای تکنولوژیک، تکینگی به دورانی اشاره دارد که با شتاب‌دهنده‌های فناوری و تغییرات ناگهانی همراه است. این دوره با پیشرفت‌های فناورانه فوق‌العاده، تحولات ناگهانی و چشمگیر در زمینه‌های مختلف را به همراه دارد.

لازم به تأکید است که تکینگی لزوماً به معنای یکتایی نبوده و با توجه به شباهت آن به نقطۀ مرکزی سیاهچاله همزمان بیانگر نوعی از ابهام بوده و فضای غیرقابل پیش بینی در آن مطمح نظر است.

۱۵- فهرست منابع:

• برک، جان. (۱۴۰۱). رهبری سینگولاریتی: راهنمای شرکت شما برای بقا در دیجیتالی شدن. تهران: انتشارات ادیبان روز.
• نیکلاس طالب، نسیم. (۱۳۹۸). قوی سیاه: اندیشه ورزی پیرامون ریسک. تهران: آریانا قلم
• گرو، اندرو. (۱۳۹۷). مدیریت با بازده بالا. تهران: انتشارات میلکان
• ممتاز، حسین (۱۴۰۱). سازمان سینگولاریته: نگاهی بر عصر سازمان‌های تصاعدی در قرن ۲۱. تهران: انتشارات هورمزد
• Diamandis, P. H., & Kotler, S. (2012). Abundance: The Future Is Better Than You Think. New York: Free Press.
• Kurzweil, R. (2005). The Singularity Is Near: When Humans Transcend Biology. New York: Viking Books.
• Brown, A. (2019). Characteristics of Managers in the Singularity Era. Journal of Future Management, 12(3), 45-58.
• Baker, J. (2012). “The Technology–Organization–Environment Framework. “Information Systems Theory, ۲۳۱-۲۴۵.
• Smith, J., et al. (2020). The Impact of Singularity on Organizational Leadership. International Journal of Innovation and Technology Management, 23(2), 211-226.
• Anderson, J. (2019). Leadership in the Age of Singularity
• Singularity Group. (2022). Management Frameworks to Drive Innovation. Available from www.su.org. Accessed November 2023
• Singularity Group. (2023). The Impact of Singularity on Organizational Structures Available from www.su.org. Accessed November 2023
• Singularity Group. (2022). Innovation Culture in Singularity-driven Organizations Available from www.su.org. Accessed November 2023
• Singularity Group. (2019). Management Frameworks to Drive Innovation and Future Available from www.su.org. Accessed November 2023

نویسنده: تمدن (هر گونه استفاده صرفا با ذکر منبع مجاز است)