نظریه های پیشرفته مدیریت
پاییز 1401
ساخت توسط تمدن
www.Tamadon.net
نظریه بازی
Reality is Broken: Why Games Make Us Better and How They Can Change the World
تاریخچه
سال 1921 : تئوری شکلی بازی ها ؛ توسط امیل بورل
سال 1928: اساس تئوری با نام قضیه ی کم و بیش؛ توسط جان فون نیومن
سال 1944: بسط مفاهیم و بیان کاربرد در اقتصاد؛ نیومن و اسکار مورگنشترن
سال 1950: وجود نقطه ی تعادل در بازی های محدود؛ جان نش
دهه ی 1950 و 1960: گسترش و کاربرد در سایر علوم
دهه ی 1970: ارتباط با نظریات فلسفی و نظریه ی تکامل
سال 1994: اعطای نوبل اقتصاد به این موضوع؛نش، هارسانی، سلتن
مفاهیم اساسی
..........................................................
1. در عمل برای تصمیم گیری دو یا چند طرف وجود دارند که دارای اهداف متضاد هستند
(موقعیت های تعارض آمیز، Conflict situation)
2.
نظریه ی بازی ها در حقیقت یک نظریه ی ریاضی درباره ی موقعیت های تعارض آمیز
است که هدفش توصیه هایی برای هر یک از حریفان جهت اقدامی عقلایی می کند
3.نظریه ی بازی ها، ما را در اتخاذ تصمیم بهینه کمک می کند
در یک تعریف جامع: تصمیم سازی در محیط هایی که در آن ها ترکیبی از تقابل و همکاری وجود دارد
مثال چوب و اقتصاد
عناصر بازی
1- بازیکن ها(players): همان عواملی که رقیب یکدیگرند.
2- قواعد بازی(rules of game): نحوه ی استفاده از فرصت ها و منابع و نیز ضوابط حاکم بر بازی
3- نتایج بازی(out comes): آن چیزی که هدف بازیکنان بعد از بازی است
4- بهره مندی بازیکن ها(pay off): از قراردادن نتایج در تابع مطلوبیت هر یک از بازیکنان
5- استراتژی(strategy): توصیف کاملی از تصمیماتی که بازیکن تحت هر رخداد می گیرد
قواعد بازی
فرض بر این است که همه بازیکنان قواعد بازی را می دانند.
ترجیحات سایر بازیکنان برای همه دستاوردهای ممکن مشخص است.
هر بازیکن هنگام تصمیم کاملا درباره تمام گزینه های پیشین مطلع است.
هر بازیکن هوشمند است و به صورت عقلایی عمل می کند.
هر بازیکن برای حداکثر سازی بازده خود دست به تصمیم می زند.
هر بازیکن در مواجهه با نااطمینانی، براساس احتمال بازده های مورد انتظار،برآورده های ذهنی انجام خواهد داد.
هر بازیکن می تواند خود را در موقعیت بازیکنان دیگر قرار دهد و از دیدگاه آنان استدلال کند.
رفتار از نوع رقابتی و نه همکارانه است.
تعاون می تواند به نتایجی متر از حد بهینه برای فرد ولی به نتایج بهتری برای همه بازیکنان منجر شود.
بیشتر بازی ها پویا و چند حرکتی است و عوامل محیطی و موضع بازیکنان در گذر زمان تغییر می کند.
نظریه بازی درصدد برقراری تعادل (یا فقدان نتیجه بهتر) میان بازیکنان فعال است.
برخی از کاربردها
علوم اجتماعی:
از جمله سیاست، جامعه شناسی، روانشناسی
زیست شناسی:
توضیح تکامل و ثبات- تحلیل رفتار تنازع و بقا
کامپیوتر:
به عنوان پایه ی نظری برای سیستم های چند عاملی و مدل سازی الگوریتم ها
فلسفه و اخلاق:
توصیف و تحلیل برخی رفتار ها
و همچنین اقتصاد
که خاستگاه اصلی ایجاد این نظریه بوده است
Chicken Game
بازی ترسوها
Chicken Game
بازی ترسوها
دلالت های نظریه برای مدیران
1. کارکنان همیشه برای حداکثر ساختن رفاه خود و نه دیگران تلاش می کنند
2. جبران خدمات بر اساس دستاورد کارکنان انگیزه را به حداکثر می رساند ولی منجر به پذیرش ریسک های زیاد و غیرضروری می شود
3. ایکاش می شد به جای دستاوردها تلاش های کارمندان را ارزیابی کنیم
4. چنانچه برنده شدید به راهبرد خودتان ادامه دهید اما اگر باختید راهبرد را تغییر دهید.
5. بازیکنان اضافی مورد اعتماد به بازی اضافه کنید
6. مذاکرات را تا آستانه شکست بالا ببرید. این کار می تواند نمایش قابل قبولی برای طرفین مقابل شما باشد مبنی بر این که ممکن است شما همیشه در جهت منافع خود عمل نکنید و به شما قدرت بیشتری اعطا می کند.
دلالت های نظریه برای مدیران
7. موقعیتی از بده بدستان ایجاد کنید.
8. به سایرین نشان دهید که تعهد شما به همکاری با آن ها قابل اعتماد است و شما هم به آن ها اعتماد دارید
9. موقعیتی را خلق کنید که بازیکنی نتواند مستقلا و بدون از دست دادن چیزی از آن بگریزد
10. احساس کارکنان از انصاف عامل خوبی برای انگیزه است. مکانیسمی با حداقل حسادت ایجاد کنید
11. فرآیند تصمیم گیری مورد توافق، شفاف و دستاورد به وضوح منصفانه باشد
12. گروه های بزرگ را به گروه های کوچکتر تقسیم کنید.همکاری در گروه های کوچکتر ساده تر است
انتقادهای وارد بر نظریه
1- خردمندی حریف و در عین حال لزوماً عقلایی نبودن تصمیمات ما و حریف
2- فعالیت های حریف برای به موفقیت نرسیدن ما
3- در نظر نگرفتن عنصر مخاطره و ریسک و همچنین تغییر شرایط در مدار زمان
4- تقلیل امتیاز واقعی هر بازی به یک عدد
5- محوریت سود مقطعی در نظریه و در مقابل روابط بلند مدت و پایدار
6-مسئله جعبه پاندورا: مدل ها می توانند همه چیز را تبیین کنند بنابراین هیچ چیز را تبیین نمی کنند که بتوان در زندگی از آن استفاده کرد
نظریه رفتار طرح ریزی شده
Planned Behavior Theory
این هم شد ترجمه؟!!
این نظریه بر اساس پیش فرض های نظریه اقدام منطقی یا Theory of Reasoned Action ارائه شده است. در اقدام منطقی افراد بر اساس (1)هنجارهای ذهنی و (2)نگرش های خود رفتاری را انجام می دهند
** نکته کلیدی در این نظریه و نظریه بعدی پیش فرض تلاش افراد برای عقلانی بودن رفتارهای خود است**
حالا بیایم ببینیم نظریه اصلی چیه؟
به نظر می رسه ما هم می تونیم نظریه بدیم!
در تکمیل صحبت های آقای آجزن! (تئوری پرداز قبلی) این موارد رو باعث و بانی هر اقدامی می دونه:
نگرش های فرد = What do I think
هنجارهای ذهنی = What do other think
کنترل رفتار ادارک شده = Can I do it
این سه کنشگر باعث می شه ما «قصد» انجام کاری رو داشته باشیم یا نه
و در انتها «رفتاری» رو انجام خواهیم داد
مثال: ثبت نام در دانشگاه
قصد جانم کرده ای جانم فدای قصد تو...
نکاتی چند در باب این نظریه
۱- یک نیت رفتاری تنها وقتی می تواند به یک رفتار تبدیل شود که رفتار تحت تسلط فرد باشد. یعنی فرد خود را اینگونه تصور کند که در باره انجام یا عدم انجام رفتار کنترل کامل دارد
۲- رابطه نیت-رفتار همیشگی است اما شدت آن می تواند کم و زیاد شود. مثلا افراد نیات قوی دارند اما نمی توانند آن را به رفتار واقعی تبدیل کنند
3- سه نوع نفوذ هنجاری داریم. هنجار دستوری (تایید اجتماعی و مذمت رفتارهای دیگران) هنجارهای توصیفی(رفتارهایی که دیگران انجام می دهند) هنجارهای اخلاقی (رفتارهایی که انجام آنها درست یا غلط است)
دلالت های نظریه برای مدیران
وارسی نیات متاثر از تبعات رفتارش، انتظارات هنجاری دیگران و عوامل موثر در عملکرد
بهبود نیات کارکنان برای انجام رفتارهای سازمانی مطلوب
بهبود برداشت های کارکنان در مورد دستاوردهای احتمالی و تاثیر رفتار آن ها در هنجار های رفتاری دیگران
(مثل عصبانیت مشتری)
این باور را بدهید که بر انجام وظایف مطلوب کنترل دارند
با سپاس از توجه شما :)
یا رب از ابر هدایت برسان بارانی
پیشتر زان که چو گردی ز میان برخیزم